Zatrudnienie przez agencję pracy tymczasowej jest dobrym sposobem na szybkie znalezienie pracy – szczególnie, jeśli dopiero przeniosłeś się do UK. Należy jednak pamiętać, żeby znać swoje prawa i wiedzieć, jakich pułapek ze strony pracodawcy unikać.

Prawa pracownika agencyjnego

Osoba zatrudniona posiada status pracownika agencyjnego, jeśli spełnia 3 podstawowe warunki: nie jest samozatrudniona, podpisała kontrakt z agencją pracy, ale nie pracuje dla niej, tylko dla pracodawcy, który korzysta z usług agencji, a jej zakres obowiązków jest ustalony przez pracodawcę i nie podlega ingerencji agencji. Takiej osobie przysługują podstawowe prawa pracownika, jakie obowiązują w Wielkiej Brytanii, a ich egzekwowanie może należeć zarówno do agencji pracy, jak i do pracodawcy, do którego została przydzielona. Prawa dzielą się na takie, które obowiązują od momentu podpisania umowy i takie, które pracownik zyskuje po przepracowaniu ustalonego okresu – najczęściej 12 tygodni.

Pracownikowi agencyjnemu od początku pracy przysługuje prawo do dni wolnych, minimalnego wynagrodzenia  (które od kwietnia 2019 roku będzie wynosiło £6.15 dla osób powyżej 18 roku życia, £7.70 dla osób powyżej 21 roku życia i £8.21 dla osób powyżej 25 roku życia) oraz prawo do pobierania Statutory Sick Pay (SSP), czyli minimalnego wynagrodzenia z tytułu zwolnienia chorobowego, które trwa od 4 dni do 28 tygodni. Osoba zatrudniona przez agencję pracy może również skorzystać z bezpłatnego urlopu wychowawczego, który będzie się odbywał na ograniczonych warunkach. Pracownik agencyjny ma pełne prawo do korzystania w swoim zakładzie pracy z pomieszczeń pracowniczych, takich jak pomieszczenie socjalne, stołówka, żłobek pracowniczy czy pokój dla dzieci. Pracodawca ma również obowiązek zapobieganiu dyskryminacji na tle wieku, rasy, wyznania, narodowości, orientacji seksualnej czy niepełnosprawności swoich pracowników.

Po 12 tygodniach pracownik agencyjny zyskuje dodatkowe prawa, takie jak takie samo wynagrodzenie podstawowe oraz warunki zatrudnienia jak stali pracownicy, którzy posiadają podobny zakres obowiązków. Pracodawca jest również zobowiązany zapewnić wynagrodzenie za czas uczestnictwa w badaniach lekarskich dla kobiet w ciąży, jeśli badanie przypadnie na czas pracy.

Pay between assignments

Często pracownicy agencyjni podpisują umowę „pay between assignments”, wedle której pracodawca jest zobowiązany płacić za okresy, kiedy nie może zapewnić pracy osobom zatrudnionym. Warunki umowy różnią się wtedy nieznacznie od warunków tradycyjnego zatrudnienia, m.in. pracownikowi nie przysługuje taka sama stawka, jak osobie pracującej na stałe na podobnym stanowisku. Zdarza się, że agencje starają się minimalizować straty i wykorzystują kruczki prawne w celu uniknięcia przymusowej zapłaty pracownikowi za czas, kiedy nie mogą znaleźć dla niego zajęcia.

Agencja jest zobowiązana do zapłaty pracownikowi za każdy tydzień, w którym nie zapewniła mu pracy. Minimalna ilość czasu, jaką pracownik musi przepracować w każdym tygodniu, żeby nie podlegać temu kryterium, to godzina, dlatego zdarza się, że agencje celowo aranżują krótkoterminowe zajęcia lub wręcz skłaniają do przyjścia do pracy tylko na jedną godzinę w tygodniu. W ten sposób mogą uznać tydzień za pracujący i nie wypłacać za niego pensji, pomimo iż zarobki będą znikome.

Inną znaną taktyką jest zatrudnianie pracownika przez firmę korzystającą z usług agencji w innych godzinach, niż te przewidziane w jego umowie z agencją. W ten sposób w świetle prawa umowa traci status „pay between assignments”, a pracownikowi nie przysługuje z góry ustalone wynagrodzenie, mimo, iż jego zakres obowiązków nie ulegnie zmianie.

Takie praktyki są niezgodne z obowiązującym w Wielkiej Brytanii prawem, dlatego pracownik, który podejrzewa agencję o manipulowanie statusem umowy, może zgłosić swoje wątpliwości do sądu pracy. Jeśli udowodni, że agencja rzeczywiście łamała prawo, może uzyskać odszkodowanie od firmy.

Pamiętaj o podatkach

Do obowiązków każdego pracownika należy opłacanie podatku dochodowego i składek na ubezpieczenie zdrowotne. Jeśli jesteś zatrudniony poprzez agencję pracy, osoba wypłacająca ci pensję jest odpowiedzialna za uregulowanie tych należności za pomocą systemu PAYE. Każdego miesiąca ma obowiązek wydania odcinka wypłaty, na którym jest wyszczególniona wysokość pensji brutto i po odciągnięciu podatków. Kiedy zrezygnujesz z pracy w agencji, pamiętaj o pobraniu formularza P45, który będzie wymagany przez przyszłego pracodawcę. Dodatkowo, jeśli zostałeś zatrudniony pod koniec roku podatkowego, powinieneś dodatkowo otrzymać formularz P60, który zawiera informacje na temat opłaconego podatku i przypisany dla ciebie kod podatkowy.