Overdrafts to termin określający osiągnięcie debetu na koncie bankowym i stworzenie długu, który może, ale nie musi być autoryzowany przez bank. Sprawdź, jak zaaranżować overdraft i jak uniknąć zbyt dużych opłat z nim związanych.

Na czym polega overdraft?

W skrócie overdraft polega na pożyczaniu niewielkich kwot pieniędzy wprost z konta bankowego. Zazwyczaj jest to obciążone dodatkowymi kosztami, które mogą okazać się stosunkowo wysokie i niekorzystne, jeśli cały proces nie został wcześniej uzgodniony z bankiem. Rozróżniamy dwa podstawowe typy overdraft – o authorized (arranged) overdraft mówimy wtedy, kiedy przekroczenie stanu konta jest uwzględnione w umowie dotyczącej konta osobistego i warunki są jasno ustalone z bankiem, natomiast unauthorized (unarranged) overdraft to przekroczenie limitu na koncie bez konsultacji z bankiem.

Pomimo, iż overdraft nie jest tradycyjną pożyczką, należy go traktować tak jak każde inne zadłużenie i korzystać z niego tylko w przypadku, kiedy jest to absolutnie konieczne. W niektórych sytuacjach przekroczenie stanu konta za zgoda banku może okazać się pomocne, na przykład do opłacenia spiętrzających się rachunków, kiedy przelew z pracy jeszcze nie dotarł, a których nieuregulowanie skutkowałoby karami. Bezwzględnie należy jednak unikać unauthorized overdraft – nie tylko ze względu na o wiele wyższe opłaty, ale także z powodu ich negatywnego wpływu na przyszłą historię kredytową.

Authorized overdraft, czyli debet kontrolowany

W przypadku authorized overdraft, właściciel konta ustala z bankiem limit pożyczki, czyli ilość pieniędzy, jaką użytkownik może pożyczyć z konta bez dodatkowych konsekwencji. Pożyczanie odbywa się na zasadzie zwykłych płatności, których można dokonywać po wyczerpaniu środków na koncie i nie trzeba każdorazowo zgłaszać go do banku. Wysokość i rodzaj obciążenia finansowego za korzystanie z tej usługi różni się w zależności od wewnętrznych ustaleń każdego banku, jednak można wyszczególnić w nich dwie kategorie – związane z szybkością spłaty pożyczki oraz z jej wysokością. Opłata podstawowa w wysokości od 50p do £3 za dzień zależy od czasu korzystania z debetu i może być pobierana codziennie, co tydzień lub co miesiąc. Banki naliczają również odsetki, które mogą wynosić około 15-20% rocznej stawki EAR. Wbrew pozorom, pożyczanie drobnych kwot może okazać się najmniej opłacalne, ze względu na taką samą opłatę dzienną, jak w przypadku większego zadłużenia.

Niebezpieczeństwo używania unauthorized overdraft

Korzystanie z debetu, który nie został uzgodniony z bankiem, może być jednym z najdroższych sposobów pożyczania pieniędzy i kosztować więcej, niż pożyczenie tej samej kwoty w chwilówce. Każdy bank może mieć własne stawki opłat, jednak są one o wiele wyższe, niż w przypadku authorized overdraft. Opłata podstawowa wynosi przeciętnie od £1 do aż £6 dziennie, czyli dwa razy więcej, niż w przypadku, kiedy ustalimy limit debetu z bankiem. Dodatkowo naliczana jest opłata miesięczna, która może kosztować od £5 do £35 lub więcej, a także opłata transakcyjna w wysokości £10 – £25, która jest pobierana po każdej wypłacie gotówki, transakcji kartą debetową lub czekiem oraz opłaceniu zlecenia stałego. Za jeden dzień korzystania z unauthorized overdraft można zapłacić więc od £16, do aż £66, a z każdym dniem ta kwota będzie wzrastać – szczególnie, jeśli czas pożyczki przekroczy jeden okres rozliczeniowy banku.

Jak uniknąć nadprogramowych opłat

Aby zapobiec zbyt gwałtownemu przyrostowi długu związanego z unauthorized overdraft, większość banków obecnie stosuje Monthly Maximum Charge (MMC), czyli maksymalny limit opłat, jakie może pobrać każdego miesiąca od użytkownika. Należy jednak pamiętać, że wysokość limitu wciąż może przekroczyć możliwości finansowe osoby korzystającej z debetu.

Najlepszym sposobem na uniknięcie opłat, o którym zapomina jednak wielu użytkowników, jest kontrola własnego konta bankowego – według badań FCA, czyli organizacji zajmującej się regulacją pożyczek krótkoterminowych w UK, korzystanie z mobilnej aplikacji banku oraz z powiadomień sms w razie niskiego stanu konta zmniejsza ryzyko nieuzgodnionego z bankiem overdraft aż o 24%!

Niektóre banki zgadzają się na powiększenie limitu overdraft w trakcie umowy – tym celu wystarczy zadzwonić do banku i poprosić o czasowe podniesienie limitu, możliwie jak najwcześniej, zanim konto osiągnie debet.

Wiele banków oferuje brak odsetek lub opłat dla debetu o wysokości £100 – £300 po zmianie konta na przyjazne overdraft, kiedy dług zostanie już zaciągnięty. Niektóre oferują nawet specjalne bonusy za wybranie ich konta, co może pomóc w spłacie zadłużenia.