Wielu Polaków decyduje się w Wielkiej Brytanii na samozatrudnienie — self-employment. Założenie własnej firmy nie jest trudne. Ale samozatrudnienie oznacza, że czeka nas też sporo formalności. Sprawdź, co powinieneś wiedzieć o samozatrudnieniu w UK!
O tym, jak zarejestrować się jako self-employed w UK pisaliśmy w tym artykule. Zachęcamy do zapoznania się z nim. Oczywiście można zlecić zarejestrowanie naszej firmy zewnętrznemu agentowi, ale wiąże się to z dodatkowymi, zupełnie niepotrzebnymi kosztami. Agencje świadczące takie usługi pobierają opłatę w wysokości nawet 50 funtów!
Warto pamiętać o tym, że od momentu rozpoczęcia działalności mamy trzy miesiące na zarejestrowanie się w HMRC jako self-employed. W przeciwnym razie możemy zostać ukarani karą finansową (choć nie zawsze tak się dzieje, wszystko zależy od urzędników).
Na początek…
… zastanów się nad zaletami i wadami samozatrudnienia w UK. Być może wcale nie potrzebujesz się rejestrować, bo okaże się, że taka działalność będzie dla ciebie niekorzystna? Do zalet samozatrudnienia należy na pewno to, że jesteś dla siebie przełożonym. Oznacza to, że sam wybierasz, kiedy i gdzie chcesz pracować. W zależności od świadczonych usług, możesz pracować nawet w środku nocy. Jedno z badań przeprowadzonych wśród osób samozatrudnionych, pracujących jako tzw. wolni strzelcy (często w mediach) pokazało, że wiele osób ceni sobie tę formę zatrudnienia przede wszystkim za niezależność, która wyraża się w ich przypadku tym, że… mogą pracować nago.
Będąc samozatrudnionym, sam pracujesz na liczbę swoich klientów. Im więcej ich zdobędziesz, tym więcej zarobisz, nie musząc dzielić się zyskami z innymi. Tutaj tkwi jednak pewne ryzyko — jako mała, jednoosobowa firma trudno będzie ci pozyskać środki na dotarcie do szerokiego grona klientów. A to oznacza, że możesz sporo stracić.
Bardzo często osoby samozatrudnione łączą swoje obowiązki z pracą na część etatu. W przeciwnym razie trudno byłoby im przeżyć. Czy masz pewność, że starczy ci czasu i sił na pracę w dwóch miejscach jednocześnie i załatwienie wszystkich formalności związanych z własną firmą?
Zdecydowaną zaletą samozatrudnienia w UK jest to, że będąc zarejestrowanym na przykład jako stolarz możesz również wykonywać prace stolarskie — to duża różnica w stosunku do polskiego systemu.
Czy osoby samozatrudnione płacą National Insurance?
Tak. Osoby samozatrudnione są odpowiedzialne za samodzielne opłacanie National Insurance (zazwyczaj NIN Class 2, niekiedy, przy wyższych dochodach NIN Class 4). W roku podatkowym 2015/2016 wynosi 2,8 funta tygodniowo (NIN Class 2). Opłaty NIN Class 4 wynoszą 9% od zysku między 8060 funtów a 42 385 funtów i 2% od zysku powyżej 42 385 funtów.
NIN Class 2 płacić możesz ustawiając na przykład tzw. Direct Debit na swoim rachunku bankowym, lub po prostu na poczcie. National Insurance Class 4 płacisz natomiast oddzielnie, najpóźniej do 31 stycznia.
A co z podatkiem?
Osoby samozatrudnione mają obowiązek płacenia podatku, chociaż wystawiają fakturę swoim zleceniodawcom na pełną kwotę, czyli bez potrącania zaliczki na podatek. Podatek płacony jest po złożeniu deklaracji podatkowej Self Assessment tax return.
Warto odkładać 30% sumy widniejącej na fakturze na pokrycie podatku oraz ew. NIN Class 4. To, ile podatku ostatecznie zapłacisz, będzie jednak zależeć od osiągniętych przez Ciebie dochodów. Kalkulacja podatkowa będzie dostępna w chwili złożenia deklaracji podatkowej. To dzięki niej będziesz wiedzieć, ile podatku musisz zapłacić.
Czy osoby samozatrudnione naliczają VAT?
Nie, jeśli ich obrót nie przekracza 82 000 funtów. Jeśli jednak przewidujesz, że w ciągu najbliższych 30 dni uzyskasz taki obrót, masz obowiązek zarejestrować się jako płatnik VAT. W przeciwnym razie HMRC może wyciągnąć wobec ciebie konsekwencje.
Koszty prowadzenia firmy
Osoby samozatrudnione mogą policzyć koszty utrzymania domu (czynsz najmu, rachunki za energię, itp.) jako koszty prowadzenia firmy. Dotyczy to jednak tylko tej części domu, która w istocie służy do prowadzenia działalności. Wysokość ulgi z tego tytułu zależy od tego, ile czasu pracujesz w domu.
